In de nabije toekomst hebben al onze huizen 3D-printers en slimme koelkasten, werken we samen met robots, en betalen we daar allemaal voor met Bitcoin.
Tenzij dat, natuurlijk, allemaal fantasie en onzin is – zoals Dr. Patrick Dixon beweert. De futurist en auteur is op zoek gegaan naar “de waarheid achter innovatie” voor de aanwezigen van Nexterday North in Helsinki, Finland, dat plaatsvond op 9 en 10 november.
Hij riep bezoekers op om de technologische hype opzij te zetten en helderder te denken. “Laten we voorzichtig zijn – we moeten de werkelijkheid in de gaten houden,” zei hij.
Om te beginnen: robots. Het staat buiten kijf dat robots, drones, en andere intelligente machines de krant volkrijgen en passen in ons collectieve toekomstbeeld, maar volgens Dr. Dixon is er een probleem met ons enthousiasme: “De verkoop van robots groeit slechts met 7% per jaar, en ze worden bijna allemaal gebruikt in de autoindustirie. Daarbuiten is het bijna nul.”
Hij geeft wel toe dat dit kan gaan veranderen, maar Dr. Dixon wijst op het feit dat “de meeste mensen ze niet in hun huis willen”.
Bitcoin en andere digitale betalingsmethoden zijn volgens hem ook minder veelbelovend dan ze lijken. Hoe fascinerend die technologiën ook lijken, er zit meer geld in onze broekzak dan ooit tevoren: “Er gaat meer fysiek geld om in de Europese Unie dan we ooit hebben gezien in de geschiedenis van de mensheid,” zei hij. In het Verenigd Koninkrijk is de hoeveelheid gedaald – maar met slechts 0,1%.
Zelfs 3D-printers en -scanners waren niet veilig van de kritiek van Dr. Dixon. “Je eigen waterfles kunnen inscannen, en dan een fles printen zonder het water erin – dat is fantastisch,” zei hij tot een lachend publiek.
Dit betekent niet dat productie met printers nutteloos is, zo benadrukt hij – het kan revolutionair zijn voor de medische en industriele techniek – maar in het huis is dit minder nuttig. “Ik heb er al jaren een, dus ik kan je vertellen dat het erg saai is,” zei hij. “Ik heb wel genoeg speelgoed geprint.”
En hoe zit het met het meeste overschatte onderdeel van het Internet of Things, intelligente koelkasten? Dr. Dixon heeft er jaren lang een in zijn eigen keuken gehad, maar hij is niet onder de indruk. “Het was toen al saai, en dat is het nog steeds,” zei hij. “Wie wil er nou iedere dag automatisch precies hetzelfde uit de koelkast hebben? We halen er een product uit, gooien het weg, en de volgende dag zou precies hetzelfde product automatisch worden geleverd.”
Volgens Dr. Dixon zouden de meeste mensen je ’s middags nog niet kunnen vertellen wat ze die avond gaan eten. “Waarom zou je je koelkast zes weken van tevoren willen volproppen met identieke spullen?”
Innovatie of Convergentie
Er is ook echte innovatie, benadrukt Dr. Dixon: zo wijst hij naar technologie die daadwerkelijk problemen van mensen oplost, zoals mobiel bankieren in Kenya of de contactlenzen van Google die bloedsuikerniveau’s meten voor mensen met diabetes.
Een belangrijke reden dat we ons bewust moeten worden van de werkelijkheid ligt bij de media. Open een technologische website of tijdschrift, en de pagina’s staan vol met technologie die, volgens Dr. Dixon, geen echte innovatie is.
“De meeste innovatie is gewoon een nieuwe versie van een smartphone-app of een telefoon met een iets betere camera en iets meer pixels. Er zitten al meer pixels in mijn camera dan waar ik raad mee weet.”
Dit is geen echte innovatie, maar eerder convergentie, zegt Dr. Dixon. “Alle innovatie is divergent … convergentie is uiteindelijk enorm saai omdat het zorgt dat ieder product er hetzelfde uitziet, dat iedere auto er hetzelfde uitziet, dat iedere smartphone dezelfde functies heeft,” zei hij. “Alle innovatie, alle échte innovatie, is divergent. Als je convergeert kun je nergens op concurreren behalve de prijs, en prijs is een slecht verkooppunt – als je concurreert op prijs bezuinig je jezelf stuk.”